Dotyk, równowaga, węch, smak, słuch i wzrok – w tej kolejności dziecko uczy się rozpoznawać i interpretować zmysły. Wszelkie nieprawidłowości w odbieraniu bodźców nazywamy zaburzeniem integracji sensorycznej. Maluchy dotknięte tą przypadłością potrzebują terapii, usprawniającej reakcje w sferze emocjonalnej i motorycznej. Jak za pomocą kilku prostych zabaw wesprzeć prawidłowy rozwój swojej pociechy? Podpowiadamy.
Czego dowiesz się z tego wpisu?
- Zaburzenia integracji sensorycznej – jak leczyć?
- Zabawki sensoryczne – jakie warto wybrać?
- Jakie zabawy wspomagają prawidłowy rozwój dziecka?
TL;DR
Dzieci powinny odpowiednio interpretować i przetwarzać bodźce z otoczenia. Wszelkie odchylenia od normy nazywamy zaburzeniem integracji sensorycznej, które objawia się m.in. nadpobudliwością czy kłopotami z koncentracją. Specjalnie zaprojektowane zabawki sensoryczne mają nieocenioną funkcję terapeutyczną – pomagają maluchom stymulować zmysły. Również proste zabawy i ćwiczenia w domu – tor przeszkód czy skakanie na piłce – posłużą pozytywnie szkrabowi, rozwijając jego zdolności motoryczne.
Zaburzenia integracji sensorycznej – przyczyny, objawy, sposób leczenia
Podłożem niepoprawnej integracji sensorycznej (zwanej też SI) są często kwestie biologiczne – nieprawidłowości w rozwoju struktur mózgowych lub układu nerwowego, przedłużająca się żółtaczka czy niska waga po urodzeniu. Powodem bywają też czynniki zewnętrzne – nadmierna lub niedostateczna stymulacja zmysłów (np. za mało dotyku matki).
Gdy układ nerwowy dziecka nieprawidłowo przetwarza bodźce, pojawiają się zaburzenia. Najczęstszymi symptomami są nadpobudliwość, obniżona koncentracja, wrażliwość na hałas i ociężałość. Warto wiedzieć, że choć problemy z SI stanowią dużą przeszkodę w odpowiednim rozwoju szkraba, to są całkowicie wyleczalne.
Dla dzieci cierpiących na zaburzenia SI przeprowadza się specjalne terapie pod okiem wykwalifikowanego personelu. To połączenie nauki i zabawy, mające wyzwolić konkretne reakcje, a w efekcie – usprawnić działanie układu nerwowego. W przyjaznym środowisku, za pomocą przeróżnych piłek, huśtawek czy drabinek i przy czynnym udziale rodziców malec uczy się poznawać świat.
Dzieciom pomaga też zwykła, codzienna aktywność, w której wielką rolę odgrywają zabawki sensoryczne. Prócz funkcji leczniczej mają istotne znaczenie profilaktyczne – wspierają odpowiedni rozwój i zmniejszają ryzyko problemów z SI. Stworzone są z przyjaznego w dotyku materiału, który pod wpływem nacisku zmienia fakturę i kształt. Często wydają dźwięki i wydzielają zapachy, mają też wiele elementów do ciągnięcia, gryzienia czy przesuwania. Dzięki swoim właściwościom wzbudzają u malucha zainteresowanie, skłaniając go do nauki.
Zabawy wspomagające integrację sensoryczną dziecka
Ćwiczenia dotykowe
Świetnym i prostym sposobem na rozwinięcie u dziecka zmysłu dotyku będzie przygotowanie pudełka z przedmiotami o różnej wielkości i fakturze. Mogą to być waciki, gąbki, ręczniki, plastelina czy kawałki tkanin – każde dostarczające innych wrażeń. Maluch wyciąga dany drobiazg, bada, przytula i przez to rozwija nie tylko dotyk, ale też zdolności poznawcze.
Doskonałą pomocą będzie masa plastyczna. Jest uniwersalna – nadaje się i dla mniejszych, i dla starszych dzieci. Pobudza kreatywność, polepsza koncentrację, wpływa też pozytywnie na rozwój tzw. motoryki małej. Jest całkowicie bezpieczna, przyjemna w dotyku, poza tym nie pozostawia plam i nie tłuści się. Szkrab może lepić z masy przeróżne kształty, kroić ją i przeciskać przez foremki – godziny świetnej zabawy gwarantowane!
Zabawy wspomagające koordynację ruchową
Tor przeszkód pomoże dziecku rozwinąć pamięć, procesy poznawcze i umiejętności motoryczne. Do jego zbudowania nie potrzeba zbyt wiele – wystarczy prowizoryczna trasa z poduszek czy pudełek. To wielka frajda nie tylko dla starszaków, ale też raczkujących maluchów – niezależnie od wieku nabierają one pewności siebie w czasie poruszania się.
Alternatywą jest zakup piłki z uszami do skakania. Pozwala na poprawienie koordynacji ruchowej, zręczności oraz równowagi. Jest również świetną okazją do zaznajomienia dziecka z rywalizacją – wystarczy usiąść na podobnej piłce i ścigać się z potomkiem aż do „mety”.
Dysk sensoryczny nie tylko usprawnia koncentrację i motorykę dużą, ale też pomaga zwalczyć nadpobudliwość. To świetny przyrząd do ćwiczeń rozwijających równowagę i koordynację ruchową. Dzięki kolczastym wypustkom dyski mogą służyć również do masażu poprawiającego krążenie oraz jako element gry, w której dzieci szukają dwóch identycznych modeli, doskonaląc swoją pamięć i zmysł dotyku.
Zabawy słuchowe
Znakomitym sposobem na rozwinięcie zmysłu słuchu u malca będzie zabawa z kubeczkami. Każdy z nich napełnia się innymi przedmiotami (mogą to być kamyki, ziarenka piasku, ryż albo guziki) i daje dziecku do potrząsania. To świetna lekcja muzyki – szkrab uczy się lokalizować źródło dźwięku i odróżniać poziomy głośności.
W zasadzie każda zabawka wydająca dźwięki pierwszorzędnie posłuży w polepszeniu zmysłu słuchu dziecka. Rewelacyjnie sprawdzą się np. marakasy, na których maluch może wygrywać proste melodie, rozwijając swoją kreatywność i poczucie rytmu.
Dzieci od najmłodszych lat powinny prawidłowo interpretować bodźce, dlatego tak ważny jest ich rozwój poprzez naukę i zabawę. Wspólna aktywność z rodzicami to nie tylko przyjemność, ale też kwestia profilaktyki – stymulowania dziecięcych zmysłów. W procesie tym ważną rolę odgrywają zabawki sensoryczne, których szeroki wybór znajdziesz na sklep-tolek.pl. Zajrzyj i spraw swojemu maluchowi wspaniały prezent.
Więcej o integracji sensorycznej przeczytasz tutaj:
Co to jest terapia Integracji Sensorycznej?
Najlepsze zabawki do integracji sensorycznej
Czym różnią się zabawki edukacyjne i sensoryczne?
Źródło zdjęć: sklep-tolek.pl, shutterstock.com
