Ludzki mózg codziennie odbiera i przetwarza miliony informacji, które docierają do niego z każdego kąta. Każdy zmysł, który posiadamy, w jakiś sposób oddziałuje na drugi. Dane, które do nas docierają, są w nich rozpoznawane, sortowane, łączone i spajane w całość. Nieprawidłowe działanie któregoś z układów lub zmysłów może prowadzić do zaburzeń integracji sensorycznej.
Czego dowiesz się z tego wpisu?
- Czym są zaburzenia integracja sensoryczna?
- Cym jest terapia integracji sensorycznej?
- W jaki sposób można wychwycić nieprawidłowości w rozwoju integracji sensorycznej?
- Jakie zabawki dla dzieci z zaburzeniami integracji sensorycznej?
TL;DR
Połączenia sensoryczne odbywają się w pniu mózgu – części ośrodkowego układu nerwowego. Zmiany, niedobór, czy zniekształcenie bodźców zaburza proces integracji zmysłów w naszym organizmie. Dlatego, kiedy dane są nieprawidłowo przetwarzane, nasz system nerwowy reaguje niewłaściwie, a to prowadzić może do rozwinięcia się trudności szkolnych, zaburzeń, problemów z koncentracją uwagi. Dysfunkcje integracji sensorycznej mają negatywny wpływ na rozwój społeczny i emocjonalny każdego człowieka.
Zaburzenia integracji sensorycznej
Zaburzenia IS to dysfunkcja układu nerwowego, która wpływa na rozwój dzieci i dorosłych. Ludzie z takimi zaburzeniami nieprawidłowo interpretują odbierane bodźce takie jak dotyk, dźwięk czy ruch. U jednych zaburzenia te objawiają się nadmiernym pobudzeniem ze względu na bodźce, kolejni będą poszukiwać intensywniejszych doznań sensorycznych, a jeszcze inny będą wykazywać wycofanie, brak wiary w swoje możliwości.
Integracja sensoryczna, czyli przetwarzanie bodźców jest skomplikowanym procesem, w którym układ nerwowy pobiera dane i informacje ze wszystkich zmysłów tak, by móc je przetworzyć, zinterpretować i wykorzystać efektownie w działaniu. U większości ludzi proces ten przebieg automatycznie, natomiast u osób z zaburzeniami przetwarzania sensorycznego dzieje się inaczej.
Dysfunkcje sensoryczne odpowiadają za to, w jaki sposób mózg interpretuje informacje oraz reaguje na nie (emocje, reakcje ruchowe, koncentracja i inne). Wyróżnia się wiele rodzajów zaburzeń przetwarzania sensorycznego, a każdy z nich może powodować inne, złożone zachowania.
Jak działać z zaburzeniami integracji sensorycznej?
Zaburzenia integracji sensorycznej mogą pojawić się z powodów genetycznych, mogą być spowodowane również przebiegiem ciąży bądź porodu. Jako przyczynę możemy też potraktować niewystarczającą ilość wrażeń sensorycznych w pierwszych miesiącach życia dziecka.
Jeśli u Twojego dziecka zauważysz poniższe objawy, może to oznaczać, że ma problemy z integracją zmysłów:
- dziecko ma trudności z samodzielnym piciem, żuciem i przełykaniem jedzenia;
- jest niespokojne, płaczliwe, ma kłopoty z zaśnięciem i wyciszeniem się;
- ma problemy z samodzielnym myciem się, ubieraniem;
- ma słabą równowagę;
- nie może usiedzieć/ustać w jednym miejscu, jest bardzo ruchliwe;
- trudno się koncentruje;
- jest impulsywne, nadwrażliwe emocjonalnie, często się obraża;
- nabywanie nowych umiejętności ruchowych sprawia mu trudność, np. jazda na rowerze;
- unika dziecięcych zabaw z rodzicami lub rodzeństwem;
- uwielbia ruch, poszukuje go, dąży do niego;
- w nowym miejscu czuje się zagubione;
- gryzie, szczypie rodziców;
- często myli strony.
W jaki sposób można wychwycić nieprawidłowości w rozwoju integracji sensorycznej?
Najpopularniejszymi i najczęściej objawiającymi się dysfunkcjami integracji sensoryczne u dzieci są nadwrażliwość dotykowa związana z reakcją na bodźce, dyspraksja polegająca na trudnościach z zaplanowaniem i wykonaniem czynności ruchowych czy niepewność grawitacyjna, której cechą charakterystyczną jest lęk przed zmianą pozycji ciała.
Aby określić, czy dziecko ma problemy z integracją sensoryczną, należy obserwować:
- rozwój ruchowy dziecka,
- reakcje na bodźce otaczające dziecko,
- aktywność,
- rozwój mowy.
Czym jest terapia integracji sensorycznej?
Terapia integracji zmysłów nastawiona jest na zabawę ze specjalistami, którzy dzięki wielu rodzajom aktywności, ćwiczeń, zabaw proponujemy dziecku wyzwalanie reakcji zmysłów, aby miały one wpływ na ośrodkowy układ nerwowy. Podczas takiej terapii stosuje się takie aktywności, które będąc właściwym „wyzwaniem” dla dziecka, są także stymulujące dla mózgu. Aktywności zawsze kończą się sukcesem dziecka, co wyzwala u dziecka poczucie pewności siebie.
Balansowanie na granicy możliwości dziecka poprawia organizację ośrodkowego układu nerwowego i wpływa na zmianę zachowania w sferze motorycznej i emocjonalnej. Poprawia ponadto funkcje językowe i poznawcze, a co najważniejsze – pozwala osiągnąć lepszą efektywność procesu uczenia się i wzmacnia procesy nerwowe.
Integracja sensoryczna nie jest substytutem rzeczywistej edukacji, może natomiast poprawić uczenie się i sprawić, że będzie ono łatwiejsze.
Jakie zabawki dla dzieci z zaburzeniami integracji sensorycznej?
Nauka przez zabawę to najlepsza metoda, dlatego zabawki kreatywne cieszą się taką popularnością. Stanowią sprawdzony sposób na rozwijanie zdolności dzieci, poprawę małej motoryki i koncentracji. Zabawki sensoryczne przygotowywane są tak, by stanowiły atrakcyjny przedmiot, po który dzieci chętnie sięgną. To akcesoria o wesołych barwach, pobudzające wyobraźnię i skłaniające do zabawy.
Dzięki zabawkom interaktywnym i kreatywnym zaprojektowanym w celu pogłębiania zdolności manualnych dzieci można oceniać stopień przyswajania poszczególnych umiejętności. Zabawki sensoryczne można zgnieść, rozciągnąć, usłyszeć wydawane przez nie dźwięki. Dają one dziecku możliwość nauczenia się różnych sposobów poznawania świata, wyciągania wniosków i budowania skojarzeń.
Na sklep-tolek znajdziesz zabawki sensoryczne, które można wykorzystać, by zachęcić dzieci z zaburzeniami do podejmowania ćwiczeń poprawiających motorykę i integrację zmysłów. Dostępne na naszej stronie gry i zabawki zaprojektowane są tak, by fabułą czy schematem oraz swoim wyglądem stanowiły dla dzieci atrakcyjną alternatywę spędzania czasu! Nie czekaj, wejdź i sprawdź!
